Olympisch medaillewinnaar Orhan Delibas over overleden boksers: 'Schrikken, geen reclame'

Trevor Wagener • 23:55, 17-10-2019 / Laatste Update: 13:19, 08-01-2024

Bokser Patrick Day overleed een paar dagen nadat hij te harde klappen kreeg in zijn bokspartij tegen Charles Cornwell. De 27-jarige Day was al de 4e bokser, na de Rus Maxim Dadashev, de Argentijn Hugo Alfredo Santillan en de Bulgaar Boris Stanchov die het leven liet dit jaar. Sterker: in 3 maanden tijd. Geen reclame voor de bokssport, vindt olympisch medaillewinnaar Orhan Delibas.

Nederland leerde de inmiddels 48-jarige Delibas pas echt goed kennen toen hij op de Olympische Spelen van 1992 de zilveren medaille pakte. The Turkish Delight runt zijn boksschool De Boksacademie in Arnhem en is flink geschrokken van de overledenen in de door hem en anderen zo geliefde sport.

Ongeloof

"Je schrikt, want zoiets verwacht je niet. Boksen is iets dat in je DNA zit. Iedereen weet dat harde klappen op je hoofd krijgen slecht is voor de hersenen. Alleen in het boksen gaat het er om dat je, door middel van veel en hard te trainen, die klappen juist ontwijkt."

Want krijg je die klappen wel, dan ligt hersenletsel op de loer, weet ook Delibas. "Daarom, dat is niet gezond. Ik boks al jaren en heb zelf ook wel eens een hersenschudding gehad. Tegenwoordig ben ik, en dat is niet per se omdat ik les geef, veel meer bezig met de gevaren die erbij komen kijken. Als sporter - die het hoogst mogelijke wil bereiken - ben je daar niet mee bezig. Je ambitie verblindt, hè? Zo is het ook."

Nummer 1

Dan heb je maar 1 doel, meent Delibas. Namelijk: de beste willen worden. "Het is een contactsport. Je traint om goed te worden en om die klappen niet te krijgen. Met negatieve berichten ben je dan niet bezig. Tegenwoordig is dat wel anders." Of hij een idee heeft hoe het kan dat er in korte tijd zoveel boksers zijn overleden? Niet echt.

"Ik heb geen idee. Misschien ligt het aan de manier van trainen. Er zijn zoveel manieren om sterker en krachtiger worden. Dat is nu meer dan vroeger, al moet je het boksen van nu niet met het boksen uit mijn tijd vergelijken. Al helemaal niet het professioneel boksen, dat is een andere tak van sport." Bij de profs gaat het om sensatie, geld verdienen én overtuiging.

Bloed boven besef

Want het publiek houdt bijvoorbeeld niet van 'puntentikkers', weet Delibas. "Als jij op techniek bokst, lachen de toeschouwers je uit. Men wil nou eenmaal sensatie zien." Oftewel: men wil waar voor hun geld door middel van bloed. Bij andere contactsporten als MMA en kick- en thaiboksen is dat ook het geval, maar toch vallen daar relatief minder (dodelijke) slachtoffers.

"Je zou juist daar meer ongelukken verwachten", aldus de winnaar van olympisch zilver in 1992. "Daar gaat het niet om de snelste, slimste of meest behendige zijn. Zeker in het MMA is het puur het pijn doen van je tegenstander wat uitmaakt of je wel of niet goed bent." De vraag of amateurboksen gevaarlijk is voor de 'gewone' man, vrouw, jongen of meisje, brengt Delibas aan het twijfelen.

Blijf in beweging

"Ja en nee. Kijk, wedstrijd-boksen kan nooit gezond zijn, terwijl boksen op zich een heel allround sport is. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal. Je beweegt je hele lijf en tegelijk ben je aan het denken over wat jij moet doen, maar ook over je tegenstander." Toch is Delibas blij dat zijn 2 zoons, ook boksers (1 als actieve en de oudste is reeds gestopt), geen wedstrijden draaien.

"Ik vind het geweldig dat zij trainen, maar ze hoeven van mij niet per se te sparren. De groepen die ik lesgeef, hoeven dat ook niet. Die keuze laat ik volledig bij hen. De leerlingen uit de meeste groepen willen ook helemaal niet op hun gezicht geslagen worden." Dat hoeft ook helemaal niet, besluit Delibas. De sport is volgens de oud-bokser ook mooi zonder dat er contact met andermans hoofd wordt gemaakt. Zeker met de meest lugubere gevolgen die het kan hebben. "Dat is gewoon geen reclame voor het boksen."