Ajax begint het Europese seizoen morgen met de kwalificatie voor de Champions League tegen Rapid Wien. De wedstrijden zijn van groot belang, niet alleen voor Ajax. De status van het Nederlandse voetbal is in het geding. Nederland zakt steeds verder weg op de coëfficiëntenlijst van de UEFA en dreigt de vaste plaats in de Champions League te verliezen. De KNVB slaat alarm.
De landskampioen van komend seizoen zit nog goed, maar het hangt van de Europese prestaties van de Nederlandse clubs af, of de kampioen van 2016/2017 zich nog rechtstreeks plaatst voor de Champions League. Op basis van de coëfficiëntenlijst van de UEFA ziet het er slecht uit. De tiende plaats die Nederland nu inneemt, is vooral gebaseerd op het relatief succesvolle seizoen 2011/2012, dat na dit seizoen wegvalt in de berekening (zie kader). Valt ons land buiten de top-12, dan zal ook de kampioen van de eredivisie voorronde Champions League moeten spelen. Bij landen uit de top-13 plaatst de bekerwinnaar zich rechtstreeks voor de Europa League.
In dat licht bezien was het korte Europese avontuur van Go Ahead Eagles deze maand desastreus voor het Nederlandse voetbal. De Deventenaren, voorzien van een Europa Cup-ticket omdat FC Twente het beschikbare fairplay-ticket weigerde, werden uitgeschakeld door Ferencváros. Door de deelname van Go Ahead moet Nederland de behaalde punten in Europa dit seizoen door zes delen in plaats van vijf. Dat kan er ook nog wel bij.
KNVB
Dat fairplay-ticket heeft de UEFA 'gelukkig' afgeschaft voor komend seizoen. Bovendien wil technisch manager Jelle Goes van de KNVB het probleem vooral niet afschuiven op Go Ahead. ,,Ik wil benadrukken dat alle Nederlandse deelnemers van de laatste jaren aan Europees voetbal verantwoordelijk zijn voor de magere prestaties in die jaren. Wij zien dat bij de KNVB als een groot probleem."
Kortom: elk Europees punt telt, meer dan ooit. De vijf overgebleven Nederlandse deelnemers (PSV, Ajax, FC Groningen, AZ en Vitesse) zijn het aan zichzelf en elkaar verplicht om tot aan het einde toe te strijden voor een overwinning, zelfs al is bij voorbeeld overwinteren al niet meer mogelijk.
Goes voorziet, als het zo blijft doorgaan, een meer dan zorgelijke ontwikkeling. ,,Internationale wedstrijden op hoog niveau zijn essentieel voor spelers en trainers. Spelen Nederlandse voetballers minder internationale wedstrijden, dan heeft dat ook weer invloed op het Nederlands elftal. Europa Cup spelen is ook reizen. Vliegtuig in, vliegtuig uit. Een niet te onderschatten onderdeel van het leven als internationale prof. Dit is een van de pijnpunten die bij ons hoog op de agenda staan."
Doemscenario
De KNVB hoopt dat de vrije val een halt kan worden toegeroepen, maar de doemscenario's voor de komende jaargang liggen er al. Het leeggeroofde Vitesse speelt straks tegen de miljoenenformatie van Southampton, dat afgelopen week in oefenwedstrijden tegen Nederlandse clubs al toonde dat het lichtjaren voor ligt op de eredivisie. AZ mist in het tweeluik tegen Istanbul Basaksehir liefst vijf basisspelers die vorig seizoen de derde plaats mogelijk maakten. FC Groningen speelt weliswaar minstens zes groepswedstrijden in de Europa League, maar zonder vedette Tjaronn Chery en steunpilaar Maikel Kieftenbeld. De voetbalbond ziet het met lede ogen aan en kan er weinig aan doen. Of toch wel?
Goes: ,,Op dit moment houden we in het eredivisieschema al rekening met Europa Cup-deelnemers. Na de winterstop zouden we nóg flexibeler kunnen zijn voor clubs die dan nog actief zijn en bijvoorbeeld op donderdag een wedstrijd in Kazachstan moeten spelen. Ik heb gewerkt in Rusland. Daar wordt dat constant gedaan. Alles in het teken van goede prestaties in Europa."
Het resultaat is er naar in Rusland, dat de afgelopen jaren beter presteerde dan Nederland. Goes: ,,En dat doet een land als Oekraïne ook. Dat is ook zo'n land waarvoor de Europa League van groot belang is."
Sjachtar Donetsk won het toernooi in 2009, Dnjepr Dnjepropetrovsk stond vorig seizoen in de finale. ,,Maar een traditioneel groot voetballand als Spanje neemt de Europa League ook serieus. Kijk maar naar een club als Sevilla. Dat won het toernooi al twee keer achter elkaar."
Drive
Die drive, die vastberadenheid, mist Goes weleens bij Nederlandse clubs over de grens. ,,De tijd dat clubs laatdunkend doen over de Europa League moet voorbij zijn. Alsof het niet belangrijk is om internationaal te presteren. In feite krijgen we daar nu de rekening voor gepresteerd."
Lees ook: Top 10 goals UEFA bekend; welke vind jij het mooist?
Lees ook: 5 goedkope spitsen die voor elke eredivisie-club interessant zijn.
Lees ook: PSV’er stapt verkeerde spelersbus in.
Lees ook: NAC-supporters verklaren oorlog aan Willem II
Lees ook: ‘Ajax zet zich met bankzitter Gudelj lelijk te kijk’.
Lees ook: Neville vertrouwt niet op Depay.
Lees ook: Verklapt Depay ‘secret striker’ United?
Lees ook: Tinkov: Team Sky verpest de sport.