)
)
)
)
)
)
Een eerbetoon werd het, maar dan toch vooral op de tribunes van de Arena, gedrenkt in symboliek en weemoed. Op het veld deed Oranje nauwelijks eer aan Johan Cruijff, dat zich pas na rust enigszins oprichtte: 2-3. Verslag van een bijzondere avond, geheel in het teken van Nummer 14.
Arena staat in minuut 14 stil bij overlijden Cruijff. Kippenvel! #nedfra pic.twitter.com/VYE5VrmAEZ
— AD.nl/sportwereld (@ADSportwereld) 25 maart 2016
Het is tegen half acht, en op de stoep voor de fanshop liggen grote bossen bloemen. De poppen in de etalage dragen nummer 14, met 'Cruijff' op de rug, dus misschien is dit ook wel de beste plek, bij gebrek aan een standbeeld.
Johan Cruijff is vanavond in Amsterdam niet op één specifieke plek. Hij is overal, zichtbaar en in overdrachtelijke zin.
Een reusachtig nummer 14 prijkt op de fel verlichte muren van het Ziggo Dome, pal naast het stadion. Boven de FEBO verderop lacht het stralende gezicht van Cruijff. In de ontvangsthal van de Arena: overal stemmige portretten in zwart-oranje. En uit de boxen klinkt André Hazes, dat andere overleden, klassiek Nederlandse icoon.
Deze avond kent zoveel symboliek, dat je er bijkans in verdrinken kunt. Nederland-Frankrijk is al een tijdje bezig, wanneer Antoine Griezmann een prachtig balletje geeft met buitenkant voet, als ware het doelbewust in de geest van Cruijff. En na dertien minuten is een zurig grapje snel gemaakt, wanneer Oliver Giroud de 0-2 al heeft binnengeschoten voor Frankrijk.
Het zal toch geen 0-8 worden, zoals toen tegen Bayern München, bij die andere afscheidswedstrijd van Cruijff?
Merkwaardige, emotionele en verwarrende avond
Het is een merkwaardige, emotioneel geladen, verwarrende avond. De spelers van Oranje spelen met een klein nummertje 14 op de mouw van hun shirt. Het échte nummer 14 ontbreekt in de selectie van Nederland, speciaal voor deze gelegenheid. De jongetjes en meisjes die mee het veld oplopen: allemaal nummer 14.
KNVB-voorzitter Michael van Praag, een vriend van Cruijff, blaast mee in de fanfare die het volkslied speelt, op zijn sousafoon. Sjaak Swart, nog een vriend, zit vlak achter de stoel waar Cruijff normaal vaak zat in de Arena.
Er staat nu een portret, versierd met bloemen. Overal hangen spandoeken met zijn naam en beeltenis, de meesten geknutseld door de mensen die het meedragen. Mooi: een jongetje dat 'Cruijff' gewoon met een viltstift op zijn rug heeft geschreven, in kinderhandschrift.
Het eerbetoon aan Nederlands grootste voetballer is zo alomvattend, dat het haast als een deken over de wedstrijd lijkt te liggen. Bij het publiek, alsof dat toch vooral is gekomen voor de veelbesproken veertiende minuut. Maar net zo goed bij de spelers van Oranje, die volkomen apathisch aan de wedstrijd beginnen. Jasper Cillessen zet zijn muurtje verkeerd neer - en binnen vijf minuten is het al raak door Griezmann: 0-1.
Geen moment doet Oranje eer aan de erfenis van Cruijff, de man die het Nederlandse voetbal zo groot maakte. Schrijnend is het kwaliteitsverschil op alle posities in het veld - en van de speelwijze van bondscoach Danny Blind zal Cruijff ook niet vrolijk zijn geworden. 5-3-2, zonder fatsoenlijke vleugels, zonder beweging. Stilstaand angsthazenvoetbal is het, zonder ook maar een spoortje van klasse of avontuur.
Razendsnel maakt Giroud er ook nog 0-2 van, uitgerekend in de dertiende minuut, vlak voor het vooraf geplande, massale applaus. Even is de vertwijfeling voelbaar als scheidsrechter Felix Zwayer fluit om het duel stil te leggen. De Franse spelers zijn nog op de terugweg naar hun eigen helft. De Nederlanders beginnen toch maar te klappen, een paar seconden na de pijnlijke tegengoal. Pas na een tijdje zwelt het applaus alsnog aan, luid en krachtig, warm en hartelijk.
Tweede helft
Na rust richt Oranje zich nog enigszins op, nu wél met vleugels - en prompt maakt Luuk de Jong met zijn hand de 2-1, uit een vrije trap van invaller Memphis. Je hoeft echter geen groot kenner te zijn om te zien dat dit Nederlands elftal oneindig ver verwijderd is van het niveau van de Fransen. Les Bleus zijn vooral genadig voor Oranje, dat zich na rust enigszins opricht. Ibrahim Afellay maakt kort voor tijd zowaar 2-2, de gelijkmaker vierend met zijn vingers: 14. Maar vlak daarna maakt Blaise Matuidi alsnog de 2-3, en ja hoor, de Fransman doet dat uitgerekend met het nummer 14 op zijn rug.
Die uitslag doet anders vermoeden, maar deze wedstrijd moet het vanuit Nederlands perspectief vooral van het omlijstend programma hebben. Gelukkig hebben we de beelden nog, denk je vaak, zeker als in de rust een prachtig filmpje voorbij komt op de grote beeldschermen. Het is Cruijff in al zijn weergaloze facetten, ondersteund door stemmige muziek en memorabele quotes. De lob tegen Haarlem, het WK van 1974, de glorieuze Europa Cups met Ajax en FC Barcelona.
Het contrast met het heden doet haast pijn aan de ogen, en op deze avond vol weemoed, maakt het de heimwee naar Cruijff alleen maar groter.
)
)
)
)
)
)
)