Jillert Anema leidde Jorrit Bergsma en Irene Schouten naar grote successen op de Olympische Winterspelen, maar toch beleefde hij als schaatscoach ook wat dieptepunten op dat toernooi. Over één van die momenten vertelt hij in de Sportnieuws.nl-serie Dromen van Goud met voormalig topschaatsster Marianne Timmer.
Over zijn mooiste momenten als coach op de Spelen hoeft de zeventigjarige Anema niet lang na te denken: om de gouden medailles van Bergsma (2014) en Schouten (2022) kan hij tenslotte niet heen. Als Timmer hem vraagt naar de dieptepunten duurt het langer voordat er een antwoord komt: "Dat is moeilijk, omdat het direct ook de sporter pijn doet."
'Dat is verschrikkelijk'
In zijn loopbaan maakte hij echter mee dat zijn pupillen op het belangrijkste moment onder hun kunnen presteerden. "Het is verschrikkelijk om daar te staan en dat je na vijf rondes al weet: dit wordt hem niet. Terwijl iemand het wel kan."
Aanmoedigen helpt volgens Anema dan niet meer: "Ik vind het zo zielig als je dan gaat roepen: kom op! Een arm eromheen na afloop is het enige wat je nog kan doen, want het is over."
Brons van Schouten doet pijn
Uiteindelijk blijkt dat er één moment de schaatscoach weldegelijk nog dwarszit: "Het brons van Irene op de massastart (op de Spelen van 2018, red.) terwijl ze gewoon de beste was." Hij herinnert zich nog goed hoe de Amerikaanse ploeg het karretje in de poep reed, terwijl uitgerekend de schaatssters uit dat land helemaal naast het podium vielen.
"Mia Manganello gaat drie ronden voor het einde de sprint aantrekken voor Heather (Bergsma-Richardson, red.)", weet Anema nog altijd goed, die opmerkt dat de Ameikaanse partner van Jorrit Bergsma daar helemaal niets aan had. "Ze heeft kans als het eerst heel rustig gaat en dan sprinten. Irene duikt achter Manganello aan, maar zij gaat aan de kant, waardoor Irene met 500 meter te gaan op kop komt met alle concurrenten achter haar."
Schouten, die onlangs na een lange samenwerking vertrok bij de ploeg van Anema, hield het niet vol en werd nog voorbijgestoken door Nana Takagi en Kim Bo-reum. "Dan komen er nog net twee omheen. Ze ging echt wel volle bak. Als ze in een groep erachter gereden had, dan had ze hem gewonnen."
Gebrek aan sociale begaafdheid
Dat Anema nog steeds baalt van de misgelopen zege komt ook door wat zich voor de race afspeelde. Schouten reed in de finale samen met Annouk van der Weijden, die op dat moment niet onder contract stond bij de ploeg van Anema. "Zij was gevallen in de series, maar had het toch gehaald. Ik vroeg haar om te sprint aan te trekken, maar het was haar laatste rit en daar heb je alle recht op, ze wilde voor haar eigen kans rijden."
De coach vind het jammer dat hij haar niet op andere gedachen kon brengen: "Ik had niet de sociale begaafdheid om dat toch voor elkaar te krijgen. Er was niet genoeg teamspirit en ik had niet genoeg overtuigingskracht om te zeggen: dit is overstijgend, want jij bent kansloos en Irene heeft een beetje hulp nodig."
'Het hing van domheden aan elkaar'
Anema neemt zich dat kwalijk omdat er een schakel ontbrak toen Manganello voor de neus van Schouten plotseling aan de kant ging. Had de Amerikaanse ploeg dat dan ook niet goed bedacht? "Nee, want ze had dat nooit moeten doen. Heather had het niet nodig. Het was verschrikkelijk dom, het hing van domheden aan elkaar. Misschien hebben de Amerikanen gedacht dat het zo moest, maar het sloeg nergens op. Het was onkunde."
Dromen van Goud met Marianne Timmer
Drievoudig olympisch kampioene Marianne Timmer spreekt voor de videoserie Dromen van Goud in aanloop naar het nieuwe seizoen met de grootste namen uit de schaatswereld. De gesprekken met schaats(st)ers en coaches geven een bijzonder inkijkje in het leven op en naast de ijsbaan. De eerste aflevering met Anema is hieronder volledig te bekijken. Dromen van Goud is ook te beluisteren via je favoriete podcastapp.
)