Ingewikkelde puzzel bepaalt welke Nederlandse schaatsers naar de Spelen gaan: 'Dat is wel een verandering'

Redactie Sportnieuws.nl • 06:00, 11-11-2025 / Laatste Update: 16:31, 11-11-2025
Ingewikkelde puzzel bepaalt welke Nederlandse schaatsers naar de Spelen gaan: 'Dat is wel een verandering'
i

De Nederlandse schaatsers zijn afhankelijk van de matrix voor de Olympische Winterspelen. © Getty Images

Redactie Sportnieuws.nl • 06:00, 11-11-2025 / Laatste Update: 16:31, 11-11-2025

Het is elke vier jaar een puzzel van jewelste die de KNSB moet leggen: de welbekende 'matrix'. Daarin wordt bepaald op welke afstanden de Nederlandse schaatsers de meeste kans hebben op de Olympische Winterspelen. Voor de komende editie gaat dat verder dan ooit, legt KNSB-directeur Remy de Wit uit in de Sportnieuws.nl-podcast Schaats Inside. "We willen ook weten hoeveel kans Jordan Stolz heeft op goud."

Technisch directeur De Wit oogt volkomen ontspannen, maar wat hij uitlegt, is van een bijna duizelingwekkende complexiteit. De matrix draait om één simpel doel: de beste Nederlandse ploeg op de Olympische Spelen krijgen. Daarvoor is door pientere koppen van de Rijksuniversiteit Groningen een systeem gebouwd dat duizenden mogelijke races doorrekent. Het resultaat moet zo optimaal mogelijk zijn, maar waterdicht is het nooit, zegt De Wit eerlijk. “Ik denk dat het onmogelijk is om de matrix helemaal dicht te timmeren.”

"Dat is ook wel het mooie van sport", vervolgt hij. "Er gebeurt altijd ergens wel iets waardoor je er nog serieus naar moet kijken. De matrix is niet 100 procent heilig, het is een hele belangrijke leidraad, maar het is niet zo dat de uitslag van de matrix altijd bepaalt wie uiteindelijk naar de Olympische Spelen gaan."

Beluister hieronder de aflevering van Schaats Inside met KNSB-directeur Remy de Wit:

5000 virtuele wedstrijden

Hoe het werkt? De Wit vertelt het alsof het over een laboratoriumexperiment gaat. "We laten minimaal 5000 keer een fictieve wedstrijd rijden", zegt hij. "Dan krijg je dus een percentage met de kans op goud."

Daarmee is het geen simpele ranglijst op basis van tijden of medailles. "We noemen het intern een algoritme waar je de data in stopt van de wereldbekers", legt De Wit uit. "Maar we doen dat met de hele olympische equipe, dus niet alleen met Nederland. Want je wil namelijk ook weten hoeveel kans heeft Jordan Stolz op goud.”

Het model houdt dus rekening met alle landen die op de Spelen starten. "Voorheen gingen alle wereldbekers en alle deelnemers erin", zegt De Wit. Dat pakken ze deze keer anders aan, want het model houdt nu ook rekening met het maximaal aantal rijders dat er per land mee mogen doen: "Stel je voor: Japan is een goed sprintland. Die hebben de nummers 1 tot en met 5 na vier wereldbekers, maar je kan maar met maximaal drie mensen naar de Spelen. Dus die nemen we niet allemaal mee. Dat is wel een verandering."

Combinatie van data en gevoel

Na al die berekeningen volgt een tweede ronde: de menselijke toets. "We hebben een formele vergadering op 18 december", vertelt De Wit. "Dan zetten wij op basis van hoe wij als selectiecommissie naar de matrix kijken alles op het scherm. En dan hebben we achter gesloten deuren met elkaar een overleg of we dit ook vinden kloppen met het gevoel dat we hebben naar aanleiding van de afgelopen anderhalf jaar."

Dat kan nog tot verschuivingen leiden, zoals voor de vorige editie van de Winterspelen. "Bij Beijing hebben we volgens mij toen de 10.000 meter omhoog geschoven, omdat we vonden dat die meer kans had op de Spelen.”

Nooit volledig te voorspellen

De matrix is dus een hulpmiddel, geen orakel. “De matrix is niet 100 procent heilig,” herhaalt De Wit. “Het is een leidraad. Een belangrijk instrument om richting te geven, maar de sport is nooit volledig te vangen in cijfers. Er zijn altijd variabelen: vorm, omstandigheden, concurrentie, die je niet kunt voorspellen. En dat maakt het juist zo mooi.”

Volg het schaatsen bij Sportnieuws.nl

Blijf via onze speciale schaatspagina altijd op de hoogte van het laatste nieuws. Check ook regelmatig in bij Sportnieuws.nl Dromen van Goud, waar drievoudig olympisch kampioene Marianne Timmer in gesprek gaat met de hoofdrolspelers en wekelijks haar mening geeft over de Nederlandse en internationale prestaties.

Verder schuiven in onze videopodcast Sportnieuws.nl Schaats Inside regelmatig prominente gasten aan. Met onze schaatskalender weet je daarnaast altijd wanneer welke belangrijke wedstrijd is. Wil je niets missen uit de schaatswereld, download dan ook snel onze Sportnieuws.nl App via Google Play of App Store.