Opmerkelijke kritiek van bedenker matrix OKT schaatsen: 'Er moet ook geld verdiend worden'

Redactie Sportnieuws.nl • 17:45, 30-12-2025 / Laatste Update: 18:18, 30-12-2025
Opmerkelijke kritiek van bedenker matrix OKT schaatsen: 'Er moet ook geld verdiend worden'
i

Joy Beune ©Getty Images

Redactie Sportnieuws.nl • 17:45, 30-12-2025 / Laatste Update: 18:18, 30-12-2025

Bij het olympisch kwalificatietoernooi (OKT) schaatsen in Thialf worden de olympische tickets verdeeld op basis van een matrix. Veel schaatsers, met name de toppers, vinden het een rotsysteem. En de bedenker van de matrix had andere bedoeldingen dan hoe het nu gaat.

De matrix bestaat uit een lijst van 15 plekken (bij zowel de mannen als de vrouwen). Op basis van de uitslagen bij het OKT worden namen ingevuld op die plekjes. Femke Kok staat als winnares van de 500 meter bijvoorbeeld op plek 1 van de matrix voor vrouwen.

Zo rollen er per geslacht negen unieke namen uit de bus. Die mogen naar de Olympische Winterspelen 2026. In theorie dan: de schaatsbond KNSB mag ook nog per geslacht drie aanwijsplekken benutten.

OKT

De grote man achter de matrix is Gerard Sierksma, emeritus hoogleraar Operations Research in Groningen. Hij kwam in 2009 met het plan om de selectie van schaatsers voor de Winterspelen anders aan te pakken. Tot dan toe werkte de schaatsbond met een hybride systeem: schaatsers konden tijdens het seizoen een beschermde status verdienen. Vervolgens moesten ze dan bij het kwalificatietoernooi vormbehoud tonen.

Bij calamiteiten konden schaatsers alsnog een aanwijsplek krijgen. Maar dat leverde erg veel discussie op over wanneer iemand die beschermde status verdient en wat precies geldt als calamiteit.

De matrix

Sierksma kwam met een model dat de kansen van Nederlandse schaatsers en schaatssters op de Winterspelen inschat. Daarbij maakt hij gebruik van uitslagen in de laatste twee jaar. Zo komt de wetenschapper tot een prestatiematrix. Zijn bedoeling was dat de namen op de hoogste plekken van de matrix direct naar de Olympische Winterspelen zouden mogen.

De schaatsbond besloot anders. "Ik had toen onvoldoende in de gaten dat de schaatsbond een ander probleem had", zegt hij tegen NRC. "Er moest ook geld verdiend worden, en daar was een OKT met volle tribunes ideaal voor. Ik kan de KNSB op basis van de prestatiematrix zo een selectie overhandigen met de grootste winstkansen. Maar de bond maakt het zichzelf moeilijk door er met het OKT een zware selectiewedstrijd aan toe te voegen."

Geld

Remy de Wit, technisch directeur van de KNSB, gaat in tegen de opvatting van Sierksma dat het OKT vooral bestaat om winst te maken. "Ik bestrijd de gedachte dat we het OKT organiseren om het geld”, zegt De Wit. "Het kost ons meer geld dan het ons oplevert. We doen dit omdat we het sporttechnisch goed vinden."

Blijf via onze speciale schaatspagina altijd op de hoogte van het laatste nieuws. Check in bij Sportnieuws.nl Dromen van Goud, waar olympisch kampioene Marianne Timmer wekelijks haar mening geeft over de prestaties. Met onze schaatskalender weet je daarnaast altijd wanneer welke belangrijke wedstrijd is. Wil je helemaal niets missen uit de schaatswereld, download onze Sportnieuws.nl App.