)
)
)
)
)
)
Adriana Jelínková wordt maandag op de reuzenslalom de eerste alpineskiester voor Nederland op de Olympische Spelen in 70 jaar. Toch had het niet veel gescheeld of de sinds haar 11e in Oostenrijk wonende Nederlandse had helemaal niet voor TeamNL geskied. Ze wilde eigenlijk voor Oostenrijk uitkomen vanwege de beter (financiële) ondersteuning. "De Oostenrijkers vonden het alleen niet leuk dat ik als buitenlander alles won. Nu is het toch specialer dat ik het heb geflikt om de Olympische Spelen te halen."
Door: Eimert Pruis
Jelínková was naar eigen zeggen altijd het buitenbeentje. In Nederland waren mensen niet blij dat 'die buitenlandse' (ze heeft een Tsjechische moeder) alles won en in Oostenrijk vonden ze het ook maar raar dat een Nederlandse de skiprijzen aan elkaar reeg. Samen met haar moeder woont ze al 15 jaar in het Alpenland en haalde ze een olympisch ticket. "Het voelde altijd als mijn moeder en ik tegen de wereld. Nou, wij hebben het toch even geflikt om het met z'n tweetjes zo ver te schoppen." Maandag skiet ze de reuzenslalom en woensdag de slalom.
Jelínková in actie afgelopen november in het Oostenrijkse Lech
Nederlandse eisen hoger dan die van Oostenrijk
En dus is Jelínková de eerste Nederlandse olympiër in het alpineskiën sinds Margriet Prajoux-Bouma in Oslo 1952. Begin alleen niet over haar voorganger, die het voor haar zo moeilijk heeft gemaakt. "Ja zij heeft het echt verprutst. Ik heb begrepen dat zij toen zo ver achter de rest eindigde, dat ze de eisen hebben aangepast. Ik vind die eisen echt veel te streng. 2 keer top 16 of 1 keer top 8 terwijl het hele veld bestaat uit topskiër uit Oostenrijk, Italië en Zwitserland. Die eisen zijn zelfs hoger dan de Oostenrijkse eisen. Als de limiet wat 'normaler' zou zijn, dan was ik er 4 jaar geleden al bij geweest", zegt de 26-jarige Jelínková tegen Sportnieuws.nl, dat haar graag wat beter wil leren kennen.
'Schaatsen is echt een Nederlandse sport'
Het begint al met haar mening over schaatsen, toch de geliefde sport in Nederland. Jelínková vindt het persoonlijk helemaal niets. "Voor Nederland is het schaatsen altijd heel belangrijk geweest. De eisen bij de andere wintersporten zijn veel zwaarder. Ik begrijp het wel hoor, al snap ik niet waarom mensen schaatsen zo leuk vinden. Wat is er nou leuk aan rondjes schaatsen? Het is echt een Nederlandse sport, Nederlandse folklore. Ik hoef gelukkig niet alles te begrijpen."
'Ik ben een meisje van de bergen'
11-jarige Jelínková wilde maar 1 ding: naar Oostenrijk
Duidelijke woorden van de eigenwijze Jelínková, die niet om een mening verlegen zit. Ze was zo koppig dat ze al op jonge leeftijd zelf besloot om te verhuizen van Oegstgeest naar Oostenrijk. Ze deed wat testen en werd aangenomen door een Oostenrijkse skischool. Een dag later riep ze op school dat ze wegging. "Ik had het mijn moeder nog niet eens verteld, maar mijn besluit stond vast. Ik wilde boven alles verhuizen naar Oostenrijk. In Nederland hebben we geen bergen, ik moest daar heen. Ik ben een meisje van de bergen. Mijn Nederlandse juf viel van haar stoel en belde snel mijn moeder."
Jelínková zou het ook begrijpen als haar moeder in Nederland bleef. "Dat zei ik ook tegen haar: 'Mam, ik begrijp het als je niet mee wil gaan. Dan ga ik wel in een internaat'. Mijn moeder begrijpt mij als geen ander en heeft ook die enorme liefde voor de bergen."
Sportmeisje had ook veel tennistalent
Toch had Jelínková ook voor een andere sport kunnen kiezen. Het sportmeisje in hart en nieren was ook heel goed in tennissen. "Maar ik kwam telkens te laat omdat ik eerst nog (indoor) ging skiën. 'Als je nog 1 keer te laat komt, dan word je eruit getrapt', kreeg ik te horen. 'Doe maar lekker', zei ik. 'Ik kies toch voor het skiën'", aldus de brutale 11-jarige Jelínková.
'Mama is 24/7 met MIJN carrière bezig'
En zo gebeurde. Jelínková ging met haar moeder Zuzana naar Oostenrijk. Maar de weg naar de top was lastig, heel lastig. "We hebben nooit financiële ondersteuning gehad en altijd alles zelf moeten doen. Min moeder betaalde altijd alles. Dat was wel bagage voor mij. Ik dacht daar altijd aan. Mijn moeder werkt hier zo hard voor, ze is 24/7 bezig met MIJN carrière. Ongelooflijk blij en trots ben ik dan ook dat we met z'n tweetjes zo veel hebben beleefd en bereikt."
'Ik dacht een paar keer om ermee te stoppen'
Toch is het allemaal niet zo vanzelfsprekend. Ze heeft er samen met haar moeder zoveel voor moeten doen. "Ik dacht ook een paar keer serieus na om te stoppen. Het werd gewoon teveel voor mij. Teveel geregel. Skiën is gewoon een hele dure sport en ik heb nog lang niet alles waar de rest van de top 30 wel over kan beschikken". Jelínková heeft pas sinds kort wat ondersteuning, ze werkt vooral samen met haar trainer en moeder. "Met z'n drieën zijn we nog steeds understaffed. Topskiester Mikaela Shiffrin heeft bijvoorbeeld zeker 9 mensen om haar heen."
De liefde voor het skiën hielp Jelínková om door te gaan. "Ik hou heel erg van de sneeuw. Het gekraak onder je voeten. Met sneeuw spelen als een klein kind. Ik vind het enorm gaaf. En dan het skiën. De heupen die de grond raken, de ski's die snijden als boter in de sneeuw. Ik vind het een heel mooie sport."
Duiken als meditatie
De sportgekke Jelínková houdt dan ook niet alleen van skiën. Ze tennist nog steeds en doet daarnaast ook aan windsurfen, fietsen en scuba diven. "Het duiken is echt weer iets nieuws. Iets heel rustigs, het voelt net als meditatie. Ik vind het heel moeilijk om niets te doen. Ik vind het ook leuk om mezelf uit te dagen en dus heb ik mijn duikcertificaat gehaald. Onder het water kom ik nu tot rust, op de sneeuw komt alle energie naar boven."
Jelinkova en haar trainer zijn klaar voor een duik onder water
Poster van Federer boven haar bed
Haar grote ski-idool is Hermann Maier. De Oostenrijkse alleswinnaar is niet haar enige voorbeeld. Ze had posters van tennissters Kim Clijsters en Justine Henin. Tot op de dag van vandaag hangt er nog steeds een poster van Roger Federer boven haar bed. "Ja, die elegantie. De manier waarop hij tennist. Ik lijk wel een beetje op hem qua skistijl. Ik ben ook een heel technische atlete. Wil altijd heel mooi naar beneden. Ik hoor vaak dat als ik wat meer op de snelheid had gelet en niet zo op de schoonheid van het skiën, dat ik dan veel meer had gewonnen."
'Tsjechisch is niet ontspannend'
Naast al het sporten brengt lezen haar ook tot ontspanning. Ze leest in het Engels, maar ook in het Duits. En uiteraard kan ze ook Tsjechisch. "Maar dat vind ik niet ontspannend. Het is zo'n moeilijke taal. Maar ik houd van talen en ik heb van mijn oma wat Tsjechische boeken gekregen", zegt ze in vloeiend Nederlands. "Ik spreek veel talen, maar Engels vind ik eigenlijk de allermooiste taal. Met Engelse boeken kan ik me echt lekker terugtrekken."
Bloed, zweet en tranen na gescheurde kruisbanden
En daar had ze ook alle tijd voor het afgelopen jaar. Zondag 17 januari 2021 sloeg het noodlot toe. Een dag nadat ze het olympische ticket binnensleepte scheurde ze haar kruisbanden. Ze kwam in Slovenië ten val en werd met brancard afgevoerd. Een jaar van revalideren volgde. "Het was emotioneel heel lastig. Het was mijn eerste heftige blessure en ik kon voor het eerst zeker 8 maanden niet op ski's staan. Dat was heel zwaar en heel hard werken. Echt bloed, zweet en tranen", citeert Jelínková 1 van de bekendste Nederlandse artiesten. "Ik ben nu nog steeds niet waar ik wil zijn, maar de vorm komt er wel echt aan." Bij haar comeback toevallig op dezelfde piste waar ze een jaar terug zo vreselijk ten val kwam, skiede ze nu naar de punten. Sinds haar terugkeer versloeg ze bijvoorbeeld ook toppers als Lara Gut en Sofia Goggia.
Team Jelinkova met Jelínková zelf 2e van rechts en moeder Zuzana in het midden
'Liever een World Cup winnen dan een gouden medaille'
Op de Olympische Spelen in Beijing moet alles eruit komen voor Jelínková. "Ik heb heel hard gewerkt en dit eerlijk verdiend. Daarom is de Spelen voor mij ook zo speciaal." Al geeft Jelínková wel toe dat ze liever een World Cup wint, dan een gouden olympische medaille verovert. "World Cup is het allerhoogste niveau. Bij de Spelen mag elk land nou eenmaal maar 4 skiërs sturen en in Oostenrijk heb je wel 10 toppers. De World Cup is wel het hoogste in het skiën. Ik hoor nu bij de top 15 bij de World Cups. Dat zegt wel heel wat. Een medaille zit er dan misschien ook wel in bij de Spelen."
'Spelen is toch veel hopiepopie'
Al haar werk die ze erin heeft gestopt sinds ze 15 jaar geleden vertrok naar Oostenrijk, moet binnenkort iets gaan opleveren. Daarom zijn de Spelen voor haar zo belangrijk. "Een gouden medaille staat dan toch wel lekker, maar je wordt dan vooral een celebrity. De Spelen zijn ook wel veranderd vind ik. Het is nu vooral show. Veel hopiepopie. Er zijn mensen die ooit een medaille hebben gehaald, maar bij de World Cups eindigden ze nooit hoog."
'Het zou nog weleens veel mooier kunnen worden'
"Begrijp me niet verkeerd. Een goede prestatie op de Spelen zou echt fantastisch zijn en echt heel speciaal voor mij. Ik heb het altijd voor mezelf gedaan en natuurlijk voor mijn moeder. Ik heb het toch samen met haar geflikt en als ik straks een goede run kan neerzetten... Als ik zo kan skiën als ik kan skiën, dan kan het nog wel eens heel mooi worden. Ik focus me alleen niet op een resultaat. Dat heb ik nooit gedaan, en kijk waar het mij gebracht heeft."
Keihard trainen op weg naar een olympische medaille?
Lees meer originele Sportnieuws.nl-verhalen over de Winterspelen in Beijing
Voor en tijdens de Olympische Spelen in Beijing zullen er dagelijks eigen originele verhalen op Sportnieuws.nl verschijnen. We volgen de sporters van TeamNL op de voet met reportages, profielen, interviews en meer nieuws van, op, of naast de schaatsbaan en op, of buiten de sneeuw. Hieronder staan enkele veelgelezen verhalen.
)
)
)
)
)
)
)
)