Dit is Jillert Anema: uitgesproken fysio werd wereldberoemde schaatscoach van olympisch kampioenen Irene Schouten en Jorrit Bergsma
i

Jillert Anema. © Pro Shots & Getty Images, beeldbewerking Sportnieuws.nl

Dit is Jillert Anema: uitgesproken fysio werd wereldberoemde schaatscoach van olympisch kampioenen Irene Schouten en Jorrit Bergsma

18:10, 19-09-2024 / Laatste Update: 18:21, 19-09-2024

In de hele sportwereld is er nauwelijks een meer uitgesproken coach te vinden dan schaatstrainer Jillert Anema. De Fries is niet bang om zijn mening te geven en zorgt daarmee regelmatig voor opschudding. Dat heeft echter wel effect. Anema leidde onder meer Irene Schouten en Jorrit Bergsma naar olympisch goud. Ook komend schaatsseizoen zal hij als gezicht van Team AH-Zaanlander weer de tongen los gaan maken.

Anema werd op 27 juli 1955 geboren in de Friese stad Harlingen, een van de elf steden van de Elfstedentocht. Dan ligt het natuurlijk voor de hand dat je besmet raakt met het schaatsvirus en dat is precies wat Anema overkwam. Hij ging schaatsen, maar een grote prof werd hij nooit. Anema stopte uiteindelijk in 1980 zonder aansprekende resultaten te hebben geboekt.

Wel stapt hij vijf jaar later nog eens het ijs op voor de Elfstedentocht. Anema begint goed, maar na een val begint de ellende. Zijn bril is kapot, hij gaat over zijn nek en komt op grote afstand van winnaar Evert van Benthem binnen. Anema wordt onderweg geïnterviewd door de NOS en dan is meteen al duidelijk dat hij in ieder geval niet op zijn mondje is gevallen. Iets waar veel mensen tientallen jaren later over mee kunnen praten.

Van fysio naar coach

Het duurt echter even voordat Anema weer zichtbaar wordt in de schaatswereld. Hoewel het niet lukt als profrijder vindt hij een andere manier om een ingang te vinden. "Toen ik besefte dat ik geen wereldkampioen kon worden, ben ik fysiotherapeut geworden", vertelde hij De Volkskrant. Op die manier weet hij zich toch naar de top te knokken, want hij werkte in de jaren '90 samen met topschaatser Rintje Ritsma.

Als Ritsma vervolgens solo verder gaat als eenmansploeg neemt hij Anema mee als zijn coach. Het is het begin van een lange en succesvolle carrière als schaatstrainer. Na het afscheid van Ritsma zet Anema zijn werk voort en bouwt hij langzaam aan een succesvolle ploeg, waarbij hij zich met name richt op de lange afstanden en marathons.

Successen

Met uithangborden Bergsma en Bob de Jong volgt bij de Olympische Winterspelen in 2014 het absolute hoogtepunt. Waar iedereen denkt dat Sven Kramer revanche gaat nemen voor zijn foute wissel vier jaar eerder pakt Bergsma het goud. De Jong eindigt als derde en maakt het feest voor Anema compleet.

De status van Anema als topcoach is daarna definitief. Vervolgens staat er ook bij de vrouwen een topper op: Irene Schouten. De Noord-Hollandse hoort bij de beste marathonrijdsters en besluit uiteindelijk ook op de langebaan te gaan rijden. Eerst vooral op de massastart, maar vervolgens ook op de 3000 en 5000 meter. Dat wordt een groot succes. Op de Spelen van 2022 wint ze onder leiding van Anema goud op alle drie de onderdelen.

Beroemd in de Verenigde Staten

Niet alleen in Nederland staat Anema bekend als een uitgesproken coach, want sinds de Spelen van 2014 kunnen ze daar in de Verenigde Staten over meepraten. De Amerikaanse schaatsploeg rijdt namelijk geen deuk in een pakje boter in Sotsji en aangezien Nederland bijna alle medailles pakt, mag hij bij de zender CNBC even uitleggen hoe dat komt.

Dat hebben ze geweten, want Anema gaat helemaal los tijdens het interview. "Jullie hebben veel aandacht voor een stomme sport als American football en verspillen een hoop atletisch talent aan een sport waarbij het de bedoeling is om elkaar uit te roeien. Jullie zijn zo bekrompen", vertelt de schaatscoach in het gesprek, dat vervolgens de hele wereld over gaat.

Ook hard voor eigen rijders

Het is tekenend voor Anema, die nog altijd voor opschudding zorgt met uitspraken over allerlei zaken binnen zijn sport. Hij geeft daarbij op de concurrentie of de organisatie van wedstrijden af, maar ook zijn eigen rijders ontsnappen niet aan de duidelijke mening van hun coach. Zo noemt hij het bij hem aangesloten Amerikaanse schaatswonder Jordan Stolz zelfs 'een sissy' nadat hij de wereldtitel allround heeft gewonnen. Ook de huidige bondscoach Ritsma, de man waarmee hij lange tijd samenwerkte, krijgt geen voorkeursbehandeling.

Jillert Anema zorgt voor rel in schaatswereld: 'Hij creëert onrust'

24 augustus 2024, 16:21

Jillert Anema heeft nu al voor opschudding gezorgd in de schaatswereld, terwijl het seizoen amper is begonnen. De coach van Albert Heijn Zaanlander heeft besloten dat de vrouwen van zijn ploeg niet mee mogen doen met de centrale trainingen van de nationale ploegenachtervolging, die komende week starten. Bondscoach Rintje Ritsma moet dus keuzes maken zonder enkele schaatssters in actie te zien.

Het blijkt echter toch allemaal zijn vruchten af te werpen, want Anema heeft als coach voor vele successen gezorgd. Al ziet hij zichzelf meer als fysio dan als trainer: "Een coach is iemand die ze helpt en hun problemen wegneemt. Ik zadel ze alleen maar op met een probleem, want ik ben er ook."