Nederlandse voetballer Hennos Asmelash ontvluchtte Oekraïne: 'Ik dacht nooit aan oorlog en toen gebeurde het'
i

FC Inhulets Petrove

Nederlandse voetballer Hennos Asmelash ontvluchtte Oekraïne: 'Ik dacht nooit aan oorlog en toen gebeurde het'

Eimert Pruis • 17:43, 25-03-2022 / Laatste Update: 17:06, 07-01-2024

Het ging lekker in Oekraïne voor rechtsback Hennos Asmelash (22). Hij had een basisplek bij Inhulets Petrove en het eerste buitenlandse avontuur van de oud-speler van TOP Oss en ADO Den Haag leek een succes te worden. "En toen gebeurde het", zegt Asmelash in gesprek met Sportnieuws.nl. "Ik dacht eigenlijk nooit aan oorlog. Iedereen hier zei ook: 'niets aan de hand, er gaat niets gebeuren'. En opeens hoor je het: Poetin heeft de oorlog verklaard."

Door: Eimert Pruis

Asmelash (22) was van de een op de andere dag een oorlogsvluchteling. De Nederlandse voetballer met Eritrese roots liet alles achter zich in Petrove, een dorpje met slechts 7.000 inwoners in de buurt van Dnipro, de 4e stad van Oekraïne. De centraal gelegen plaats is nog uit handen van Russische troepen, maar dagelijks worden er Oekraïense soldaten begraven. Allemaal sinds die ene donderdagochtend 24 februari 2022.

'Hè, wat vroeg!'

"We waren in een hotel in Kiev. We zouden dat weekend de 1e wedstrijd na de winterstop spelen, tegen Dinamo Kiev. Er werd op de deur geklopt door de trainer. Hij kwam binnen en zei dat er een spoedmeeting was. Iedereen moest naar beneden komen", aldus Asmelash. "Ik keek naar de tijd: half 7. 'Hè, wat vroeg', dacht ik. Ik keek op mijn telefoon en opende WhatsApp. Allemaal berichten popten up. Familie en vrienden schreven: 'Gaat het wel goed, daar?'. Ik ging naar Instagram en met grote letters zag ik het: 'POETIN VERKLAART DE OORLOG AAN OEKRAÏNE'. Dan weet je hoe laat het is. Vanaf dat moment begon de chaos."

De resten van een opgeblazen fabriek in Dnipro, een grote stad in de buurt van Petrove (foto:AFP)

Oekraïense ploeggenoten moesten zich klaarmaken voor oorlog

De oorlog is begonnen. De club gaf wat tips in de spoedmeeting. "Ga niet zomaar de straat op. Vermijd liften en bij het luchtalarm gaan we allemaal naar beneden. De spelersbus zou komen en die zou ons brengen naar onze eigen stad." Sommige spelers besloten al direct weg te gaan. De buitenlandse spelers dan, de Oekraïners mochten het land niet verlaten. Zij moesten oproepbaar blijven om mee te kunnen vechten tegen de Russische troepen.

Alles voor hun land

"Wat ik heel mooi vind van de Oekraïense mensen is hun spirit. Hun strijd en mentaliteit, zo zijn ze ook echt. Dat vind ik heel mooi. Ze willen alles doen en geven voor hun land. Ze gaan liever dood dan dat ze daarvan weglopen." Voor Asmelash zat er niets anders op dan vluchten. Samen met zijn Nederlandse teamgenoot Rodney Antwi besloten ze te vluchten naar Polen.

Zo snel mogelijk de grens over

"Ze zeiden dat we bij elkaar moeten blijven en niet in paniek moeten raken. Sommigen vertrokken direct en anderen werden opgehaald en gingen naar familie. We dachten alleen maar: 'We moeten zo snel mogelijk de grens over'."

Oekraïense jongens voetballen in oorlogstijd (foto:AFP)

Op naar de Nederlandse ambassade

Ze zetten alle opties op een rijtje. Auto huren? Een taxi pakken naar de grens? De trein was de beste optie. "Rodney en ik hebben snel de trein gepakt naar een andere stad. We wilden zo vanaf daar de grens overgaan. We pakten de trein naar Lviv, een grote stad waar we ook naar de Nederlandse ambassade konden." Het Nederlandse tweetal vertrok om 10 uur 's avonds en kwam de volgende ochtend rond half 7 aan in Lviv.

'We zijn nu veilig'

"Gelukkig was de analist van de club mee. Hij woont in Lviv en hij zocht vanuit die stad de juiste trein. Dat scheelde echt een hoop", vertelt Asmelash. "We zijn nog even naar de Nederlandse ambassade gegaan, maar zij konden ook weinig voor ons doen. Toen gingen we terug naar het station en rond kwart voor 3 hebben we de trein naar Polen gepakt. Rond 7 uur 's avonds gingen we de grens over. Wat een opluchting. We zijn nu veilig. De volgende dag hebben we het vliegtuig naar Nederland gepakt."

Roestige douches

In Nederland kon Asmelash bijkomen van alle ervaringen. Hij dacht na over hoe hij terechtkwam in het midden van Oekraïne waar alles op z'n Oost-Europees eruit ziet. Verouderde kleedkamers, roestige douches en dorre trainingsvelden. Maar waar hij ook zijn voetbalcarrière opkrikte naar een hoger niveau. Hij speelde op het hoogste niveau van Oekraïne en dat is volgens hem wel vergelijkbaar met de Eredivisie. "Het heeft goed uitgepakt en toen kwam de oorlog."

'Ik heb mij in Oekraïne goed ontwikkeld en ben klaar voor een Nederlandse club'

'Gelukkig hebben we gelijk gehandeld'

De rechtsback is blij dat hij weer thuis is in Zoetermeer. Het was een hectische tijd en gelukkig gaat alles nog goed met zijn oud-ploeggenoten. Sommigen hebben al een nieuwe club en sommigen wachten in Oekraïne hoe het nu verder moet. "Wij hebben in 2 dagen tijd het land kunnen uitvluchten. Dat komt omdat we gelijk hebben gehandeld. Als we langer waren gebleven was het steeds moeilijker geworden om weg te komen."

Transfervrij of toch niet?

Weer in Nederland kreeg de in Delft geboren Asmelash een berichtje van de club. "Ik ben nu een soort van transfervrij en moet de club wel op de hoogte houden als er iets gebeurt. Tot 7 april heb ik om een nieuwe club te vinden tot de zomer. Dan word ik gehuurd en in de zomer is het de bedoeling dat ik weer terug ga. Het lijkt me niet dat dat gaat gebeuren en dat wil ik ook niet. Ik wil het liefst in Nederland blijven."

Nederlandse club?

Gratis en voor niets, een 22-jarige rechtsback in de aanbieding. Asmelash wil geen oproep doen via Sportnieuws.nl, maar hoopt wel dat er een Nederlandse club langskomt die bij hem past. "Mijn zaakwaarnemer is nu bezig voor mij, hij weet wat ik wil. Het gemis van het voetbal begint al te knagen. Ik ben een sportman en wil zo snel mogelijk weer voetballen. Daar leef ik voor."

'Ik wil het plezier in voetbal terughalen'

Tussen neus en lippen door hoor je dat Asmelash om aanbiedingen niet verlegen zit. De juiste match is alleen nog niet gevonden. "Ik weet zelf wat ik kan, ik moet passen bij de club. Ik heb mij in Oekraïne heel goed ontwikkeld. Ik wil mijn oorlogservaringen, om het zo te noemen, snel een plekje geven. En dan wil ik het plezier in voetbal terughalen."

Dagelijks contact met Oekraïne

Asmelash zit in Nederland in de sportschool, zoekt een nieuwe club, en heeft ondertussen dagelijks contact met zijn ploegmakkers via de groepschat. "Het gaat gelukkig nog goed met iedereen. Alle buitenlandse spelers zijn weg, maar ik heb nog veel contact met de jongens die daar zitten. Ik heb toch een jaar van mijn leven daar gezeten en leef dus zeker mee met de mensen daar. Het is zo verschrikkelijk wat er daar gebeurt. Zoveel onschuldige mensen die eronder lijden. Als je ziet hoe bepaalde dingen er aan toe zijn dit moment. Heel triest."

Asmelash met zijn ploeggenoten: 'Ik heb nog dagelijks contact'

'Voetbalstadion is nu helemaal kapot'

In Petrove is het nu nog rustig. "Je bent nergens veilig, maar daar is niets wat kapot is. Ik zag wel wat beelden van een voetbalstadion ergens anders, dat nu wel helemaal kapot is. Ik ben op tijd terug gegaan, dat weet ik wel."

Waarom kwam hij niet eerder terug?

Toch wilden zijn ouders en zaakwaarnemer dat hij al wat eerder terug zou komen. "Niemand in mijn omgeving kende het land echt goed. Ze vonden het in het begin natuurlijk een mooi avontuur voor mij. Ik was daarvoor een paar maanden clubloos en dan krijg je wat aanbiedingen en deze kwam langs. Ik heb een weekje meegetraind, het beviel goed en ik bleef. Ik kon mezelf mooi ontwikkelen."

'Niemand geloofde in oorlog'

De ontwikkelingen in het politieke speelveld tussen Oekraïne en Rusland gingen ook snel. 2 maanden terug vroegen zijn ouders en zaakwaarnemer dan ook aan Asmelash of het niet tijd was om terug te komen. "Ik stond er helemaal niet bij stil dat het zo erg was. Ik vroeg het weleens aan mensen bij de club en die stelden mij dan gerust. 'Niets aan de hand, het is alleen maar politiek. Er gaat echt niets gebeuren'. Dat waren mensen die al 8 jaar in die situatie zaten, dus dat neem je wel aan. Niemand geloofde dat er oorlog kon komen, tot de oorlog uitbrak."